[milosz1984]

Likopen – to czerwono-pomarańczowy barwnik z grupy karotenoidów. Z likopenu nie powstaje witamina A, czyli nie jest prowitaminą, ale jest silnym antyoksydantem. Wymiata wolne rodniki i jest bardziej skuteczny niż β-karoten, luteina czy α-tokoferol. Człowiek ani zwierzęta nie syntetyzują likopenu, cała potrzebna jego ilość musi się dostać do organizmu z dietą. Nie została jeszcze ustalona rekomendowana dzienna dawka likopenu. Jego najbogatszym (i smacznym) źródłem są pomidory i ich przetwory, a szklanka soku z pomidorów dostarcza ok. 16 mg likopenu. Okazało się jednak, że 2,5 raza więcej likopenu wchłania się z pasty pomidorowej niż ze świeżych pomidorów. Obecność likopenu w diecie jest korzystna zarówno dla kobiet jak i mężczyzn, jednak z uwagi na jego rolę w utrzymaniu zdrowej prostaty – jest szczególnie polecany mężczyznom.
Likopen ma łańcuch 40 atomów węgla z naprzemiennie występującymi pojedynczymi i podwójnymi wiązaniami; stabilną formą jest izomer all-trans, ale w organizmie istnieje też izomer 5-cis (powstaje np. w czasie gotowania potraw). Likopen jest organizmowi bardzo potrzebny, jako rozpuszczalny w tłuszczach antyoksydant. W plazmie krwi u człowieka zidentyfikowano 13 karotenoidów, ale tylko 6 występuje w większych ilościach, są to: α– i β-karoten, likopen, luteina, β-kryptoksantyna i zeaksantyna.
Likopen to główny karotenoid obecny w pomidorach, nadający im piękny, czerwony kolor. Świeże pomidory mają 0,7 – 20 mg likopenu w 100g. Najbogatsze w likopen są pomidory dojrzewające na słońcu, nie te szklarniowe, ani spod folii. Zazwyczaj polecamy jedzenie warzyw na surowo, ale pomidory są wyjątkiem. Likopen jest głównie pod skórką owocu, jest uwalniany podczas rozdrabniania i gotowania. Znacznie lepiej się wchłania z przetworów pomidorowych (sosu, koncentratu) niż ze świeżych pomidorów. Zawartość likopenu w 100g: pasta pomidorowa: 5,4-150 mg, keczup: 9,9-13,4 mg, sos do spaghetti: 9,3-18,2 mg. Marchewka ma tylko 0,6-0,8 mg, arbuzy 2,3-7,2 mg, likopen mają też różowe grejpfruty: 0,3-3,4 mg. Dużo karotenoidów mają owoce dzikiej róży, o czym świadczy ich czerwony kolor. Dominujące dwa to likopen i beta-karoten, ale w niektórych odmianach (np. Rosa canina) jest nawet dwukrotnie więcej likopenu niż beta-karotenu.
Do wchłaniania likopenu potrzebny jest tłuszcz, ten lipofilowy związek nie rozpuszcza się w wodzie. Potrawy z pomidorów powinny więc mieć dodatek np. oliwy z oliwek. Zawartość likopenu we krwi zależy od tego, jak często jemy dania z pomidorów. Jest więc wyższa w krajach śródziemnomorskich, niż na północy Europy. W surowicy krwi człowieka aż 20-43% karotenoidów to likopen (1:1, trans:cis). Najwięcej likopenu jest w wątrobie, nadnerczach i w prostacie (gdzie cis-likopenu jest aż 90%). Likopen ochroni lipidy przed utlenieniem, przeciwdziała oksydatywnym uszkodzeniom DNA. To może być główny mechanizm jego ochronnego, przeciwmiażdżycowego i przeciwnowotworowego działania, ale może też wpływać np. na transbłonowe białka. Można oczekiwać, że likopen będzie obecny głównie w błonach komórkowych, ale nie są znane wszystkie procesy biochemiczne, w których uczestniczy. Ma wpływ na płynność błony komórkowej [1], a również na mechanizmy sygnałowe.
Jest antyoksydantem, a więc jego obecność w surowicy krwi może hamować wczesne stadia rozwoju procesów miażdżycowych w naczyniach krwionośnych [2]. Przekonujące jest porównanie spożycia likopenu i jego korzystnego działania u osób z miażdżycą: kobiety spożywające codziennie 20 mg likopenu miały o 33% mniejsze ryzyko choroby wieńcowej, w porównaniu do grupy spożywającej tylko 3,3 mg dziennie.
Likopen a rak prostaty
Badania epidemiologiczne sugerowały, że duże spożycie pomidorów może chronić przed chorobami układu krążenia i niektórymi typami nowotworów. Niektóre badania pokazały ochronny efekt likopenu w przypadku nowotworów przewodu pokarmowego, ale zależności były wyjątkowo przekonujące w przypadku raka prostaty. Spowodowało to eksplozję badań nad karotenoidami, a zwłaszcza likopenem.
Antyproliferacyjną aktywność likopenu badano na poziomie komórkowym, włączając komórki raka piersi, endometrium, prostaty. Nie we wszystkich testach likopen hamował wzrost komórek nowotworowych, choć w niektórych przypadkach był bardzo skuteczny nawet w bardzo niskich stężeniach, zwłaszcza gdy podawano go w fizjologicznych stężeniach razem z tokoferolem.
Jego korzystną rolę w zapewnieniu zdrowej prostaty pokazały badania epidemiologiczne na populacji 48 tys. mężczyzn [3]. Badano ich zwyczaje żywieniowe przez 4 lata, analizując spożycie 46 różnych produktów. Wśród nich tylko przetwory pomidorowe dawały znaczącą korelację z ryzykiem raka prostaty. Mężczyźni, którzy jedli 10 lub więcej dań z pomidorów tygodniowo, mieli o 34% mniejsze ryzyko rozwoju raka, jedzący 4-7 dań tylko o 20% mniejsze. Spożycie sosu pomidorowego okazało się dobrym wskaźnikiem pozwalającym przewidzieć ryzyko, a także poziom likopenu w surowicy krwi. Spożycie innych karotenoidów nie było związane ze zmniejszeniem ryzyka raka prostaty.
Uzupełnienie diety w likopen może też wspomóc leczenie raka prostaty. Pacjenci zakwalifikowani do operacji usunięcia gruczołu, otrzymywali po 15 mg likopenu dziennie [4]. Po 3 tygodniach suplementacji 80% osób miało mniejsze rozmiary prostaty, w porównaniu do grupy kontrolnej. Poziom specyficznego antygenu (PSA) zmniejszył się o 18% w grupie dostającej likopen, podczas gdy w grupie kontrolnej w tym samym czasie wzrósł o 14%. Zwiększenie dawki do 30 mg dziennie mogłoby mieć jeszcze korzystniejszy wpływ, sądząc po PSA, ale opracowanie takiego skorelowanego leczenia wymaga dalszych badań.
Likopen jest zużywany w tkankach objętych zmianą nowotworową. Stężenia likopenu w surowicy krwi u pacjentów z rakiem prostaty okazały się o 44% niższe, ale aż o 78% mniej go było w tkankach prostaty, w porównaniu do jego poziomu w tkankach odpowiadającej wiekowo grupy kontrolnej. Stężenie β-karotenu i innych karotenoidów nie różniło się znacząco u obu grup.
Mimo interesujących wyników, likopen to nie jest (jeszcze) lek na raka. Tym nie mniej, jest to ważny składnik diety dla osób zdrowych, a tym bardziej dla tych z powiększoną prostatą.
Likopen i piękna skóra
Karotenoidy, w tym beta-karoten i witamina A korzystnie wpływają na wygląd skóry, zabezpieczając ją przed szkodliwym wpływem promieniowania ultrafioletowego. Czy poprawę stanu skóry można udowodnić? Sprawdzono [5] działanie mieszaniny antyoksydantów zawierającej karotenoidy, podając ją jako suplement diety. Do badania stanu skóry zastosowano nowoczesne urządzenia mierzące gęstość skóry (ultradźwiękowo), zaczerwienienie i głębokość zmarszczek. Zdrowi uczestnicy badania przez 12 tygodni dostawali suplement o składzie: 3 mg likopenu, 3 mg luteiny, 4.8 mg beta-karotenu, 10 mg alfa-tokoferolu i 75 mcg selenu; mieszanina dla drugiej grupy nie zawierała luteiny, za to więcej likopenu (6 mg), inne składniki bez zmian. W porównaniu do grupy kontrolnej, obserwowano wzrost stężenia karotenoidów w surowicy krwi, a jednocześnie poprawiły się parametry skóry, np. mniejsza szorstkość, większa gęstość. A więc, są to składniki potrzebne skórze. Warto zauważyć, że mierzalne efekty zarejestrowano po 3 miesiącach. Karotenoidy i tokoferole powinny być stale obecne w żywności, okazjonalne połknięcie kapsułki z likopenem nie zaszkodzi, ale też niewiele zmieni.


O tym, że warzywa i owoce są zdrowe, wie każde dziecko. Szpinak ma dużo żelaza, kukurydza jest prawdziwą bombą fosforową, a pomidor to kopalnia witaminy A. Pomidory zawierają także likopen - tajemniczy przeciwutleniacz chroniący organizm przed licznymi chorobami. To właśnie likopen odpowiada za piękny, czerwony kolor pomidorów.
Jest to jeden z najsilniejszych antyoksydantów, a więc związków, które neutralizują wolne rodniki odpowiedzialne w naszym organizmie za wiele patologii na poziomie komórkowym. Uczestniczą one w wielu ważnych procesach (np. wydzielanie hormonów czy skurcze mięśni), jednak ich nadmierna produkcja prowadzi do postawania związków o działaniu mutagennym. Uszkodzenia wywołane działaniem wolnych rodników przyspieszają starzenie się organizmu, rozwój chorób układu krążenia, nowotworów, zaćmy i stanów zapalnych. Likopen stał się szerzej znany właśnie ze względu na swoje antyrakowe właściwości. Według dostępnych danych likopen może skutecznie przeciwdziałać rozwojowi raka prostaty przez bezpośrednie zakłócanie sygnałów androgenów -hormonów często zaangażowanych w przerost tkanki tego gruczołu. Wydaje się, że likopen może odgrywać również znaczącą rolę w profilaktyce wielu innych rodzajów raka.

Aż 85% likopenu pozyskujemy z produktów na bazie pomidorów, a tylko 15% z owoców (arbuz, papaja, różowy grejpfrut). Szczególnie bogate w tę substancję są potrawy z gotowanych lub suszonych pomidorów, likopen lepiej się wchłania z przetworów pomidorowych (sosu, koncentratu) niż ze świeżych warzyw. Dlatego niezastąpionym źródłem likopenu jest np. sok pomidorowy – oczywiście powinien on spełniać najwyższe standardy jakości. Dawtona we współpracy z Fundacją Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu, z uwzględnieniem najnowszych badań naukowych, wyprodukowała unikatowy na rynku polskim sok pomidorowy, który ze względu na swój dobroczynny wpływ na organizm i profilaktykę prozdrowotną uzyskał certyfikat jakości i objęty został programem profilaktyki zdrowotnej Siła Serca. Co ciekawe, Sok pomidorowy Dawtony jest pierwszym sokiem pomidorowym w puszce.

Wysoki poziom likopenu we krwi stanowi ogólne zabezpieczenie dobrego zdrowia, nie tylko zabezpieczenie przed rakiem. Sok pomidorowy może np. chronić osoby palące papierosy przed rozedmą płuc - właśnie ze względu na obecny w nim likopen. Pomidory powinny gościć także w jadłospisie mężczyzn, u których występuje przerost gruczołu krokowego lub niska jakość nasienia - likopen może odgrywać istotną rolę w leczeniu niektórych rodzajów niepłodności. www.silaserca.pl

Sok pomidorowy w puszce? Dlaczego nie! W niewielkim i poręcznym opakowaniu kryje się prawdziwa kopalnia witaminy A, potasu, magnezu i likopenu – najsilniejszego w przyrodzie przeciwutleniacza. Ze względu na swoje bogate właściwości zdrowotne sok pomidorowy DAWTONA został objęty programem profilaktyki zdrowotnej Siła Serca.

Koncentrat pomidorowy jego właściwości, witaminy i minerały.
Koncentrat pomidorowy jest produktem spożywczym odwodnionym zawiera
około 50% suchej masy jest przecierem pomidorowym pasteryzowanym w celu
utrwalenia do przedłużenia daty ważności, ten przetworzony produkt ma duże zalety
i jest polecany do spożycia, tak jak same pomidory.
Polecam i warto sięgnąć po koncentrat pomidorowy, bo ma sam w sobie zawiera dużo
witamin i minerałów.
Niżej przedstawione wartości witamin i minerałów określono do 100 produktu
jadalnego;
• witamina A ( ekwiwalent retinolu) 76 ug
• beta- karoten 901 mg
• witamina E ( ekwiwalent alfa-tokoterolu) 2,3 mg
• witamina B1 ( tianina ) 0,193 mg
• witamina B2 ( ryboflamina ) 0,195 mg
• niacyna 4,07 mg
• witamina B12 ( pirydoksyna ) 0,57 mg
• foliany ( kwas foliowy ) 10 ug
• witamina C 38, 1 mg
minerały;
o Sód 30 mg
o Potas 1072 mg
o Wapń 55 mg
o Fosfor 74 mg
o Magnez 51 mg
o Żelazo 1,9 mg
o Cynk 0,99 mg
o Miedź 0,11 mg
o Mangan 0,23 mg
Ponadto koncentrat pomidorowy zawiera w sobie duże ilości likopenu związku,
który oprócz funkcji barwnika ma też działanie przeciw utleniające i jest słynny
przede wszystkim z zapobiegania nowotworom.
Okazało się, że likopen z pomidorowych przetworów wchłania się dużo lepiej
niż ten z surowych pomidorów.
Poza tym przez znaczną część w roku świeże pomidory są drogie i nie zbyt zimą
smaczne.
Likopen zwiększa odporność organizmu.

Dlatego polecam go by dorośli i dzieci kilka razy w tygodniu miały
kontakt choćby z koncentratem pomidorowym.

Koncentrat oprócz wskazanych zalet chroni nasz organizm przed zawałem
serca, wylewem, cukrzycą po prostu wspomaga zdrowe odżywiane.
Ciekawostka – na jeden kilogram produktu przeciętnie trzeba zużyć 6


Spożywanie przetworów pomidorowych zmniejsza ryzyko zachorowania na raka i choroby serca
Medium: Informacja prasowa, 01-09-00
Przybywa danych, które dowodzą korzystnych dla zdrowia efektów spożywania likopenu - substancji należącej do karotenoidów , występującej w dużych ilościach w przetworach pomidorowych. Likopen to naturalny barwnik nadający pomidorom ich czerwony kolor. Likopen jest obecny w świeżych pomidorach, ale jego wchłanianie w przewodzie pokarmowym jest o wiele bardziej efektywne w przypadku spożywania pomidorów w postaci przetworzonej .
Likopen, podobnie jak beta-karoten, należy do karotenoidów o właściwościach antyoksydacyjnych. Przeciwutleniacze (antyoksydanty) to obecne w organizmie substancje, których zadaniem jest ochrona komórek przed niszczącym działaniem wolnych rodników. W ten sposób zmniejszają one ryzyko wystąpienia przeróżnych chorób.
Obecnie dostępne są wyniki dwóch szeroko zakrojonych badań klinicznych, których autorzy dowodzą, że stosowanie bogato likopenowej diety zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby serca i raka gruczołu krokowego. Sześcioletnie badania, którymi objętych zostało 48000 mężczyzn, pracowników opieki zdrowotnej, przeprowadzone w Akademii Medycznej na Harvardzie dowiodły, że osoby spożywające przetwory pomidorowe częściej niż 2 razy na tydzień są o 34% mniej narażone na rozwój raka gruczołu krokowego.
Autorzy innego badania przeprowadzonego na Uniwersytecie Północnej Karoliny porównywali 1379 pacjentów ze Stanów Zjednoczonych i z Europy z zawałem serca z taką samą liczbą osób zdrowych. Wyniki ich badań dowodzą, że ryzyko zachorowania u osób z wysokim poziomem likopenu w organizmie jest o około połowę mniejsze niż w przeciętnej populacji.
Istnieją również dowody świadczące o tym, że likopen może hamować zwyrodnienie plamki ocznej będące najczęstszą przyczyną utraty wzroku u osób w wieku powyżej 65 roku życia.
Dostępne dane świadczą o tym, że likopen wykazuje znacznie silniejsze działanie antyoksydacyjne niż beta - karoten( chyba prawie 2,5raza ). Badania przeprowadzone przez Yaov Sharoni i Joseph'a Levy na Uniwersytecie Ben Gurion oraz w Centrum Medycznym Soroka świadczą także, że likopen jest substancją powodującą znacznie większe opóźnienie następowania po sobie kolejnych faz wzrostu w cyklu komórkowym niż zarówno alfa jak i beta karoten.
Likopen nie jest produkowany przez organizm człowieka, ale może być dostarczany w diecie. Wyniki badań dr A. Venket Rao z Uniwersytetu w Toronto dowodzą, że likopen przyswaja się lepiej z produktów przetworzonych, takich jak ketchup, zupy, soki i inne, niż ze świeżych warzyw. Dr Rao wyjaśnia, że: "Pod wpływem temperatury likopen zawarty w pomidorach ulega przekształceniu do postaci chemicznej, w której jest on dużo lepiej wchłaniany z przewodu pokarmowego do ustroju". (trans-likopen)
Badania przeprowadzone przez Gartner'a zdają się potwierdzać doniesienia dr Rao i dowodzą, że biodostępność likopenu zawartego w paście pomidorowej jest 2,5 raza większa, niż biodostępność likopenu zawartego w świeżych pomidorach.
Dr Clare Hasler, Dyrektor Generalny ds. Programów Żywieniowych na Uniwersytecie w Illinois twierdzi, że : "Od wielu lat specjaliści od żywienia podkreślają korzyści wynikające ze spożywania świeżych warzyw, jednakże okazuje się, że produkty przetwarzane doskonale zaspokajają zapotrzebowanie na warzywa i owoce chroniąc jednocześnie przed rozwojem szeregu różnych chorób. Przetworzone produkty pomidorowe odgrywają w tym aspekcie szczególną rolę dostarczając duże ilości doskonale przyswajalnego likopenu".
W diecie Amerykanów 85 % likopenu pochodzi z przetworzonych produktów pomidorowych. Inne źródła tej substancji to arbuzy, owoce guawy i czerwone grejpfruty.
Coraz więcej naukowców zajmujących się problemami ochrony zdrowia zaleca stosowanie diety bogatej w przetwory pomidorowe. Powinny one znaleźć się w grupie produktów rekomendowanych w zdrowym żywieniu.
Poniżej podano zawartość likopenu w niektórych warzywach i owocach: Produkty zawierające dużą ilość likopenu.
Średnia zawartość likopenu w 100g produktu.
Ketchup pomidorowy 12 mg
Sos do makaronu 15 mg
Konserwowane pomidory 8 mg
Zupa pomidorowa 8 mg
Sok pomidorowy 8 mg
Arbuz 4 mg
Czerwone grejpfruty 4 mg
Świeże pomidory 3 mg
Potencjalne znaczenie likopenu dla zdrowia człowieka.
Fakty dotyczące likopenu • Likopen jest łańcuchowym, otwartym karotenoidem, który nadaje czerwone zabarwienie pomidorom, owocom guawy, arbuzowi i czerwonym grejpfrutom. • Dowiedziono, że likopen wykazuje działania antyoksydacyjne, dzięki czemu zmniejsza ryzyko powstania niektórych chorób, takich jak nowotwory czy choroby serca . • Wyniki przeprowadzonych badań dowodzą, że likopen zawarty przetworach pomidorowych, takich jak ketchup, pasty, sosy czy soki, jest lepiej przyswajalny przez organizm niż likopen zawarty w świeżych warzywach. Wynika to z faktu, iż w procesie obróbki spożywczej dochodzi pod wpływem temperatury do przekształcenia się naturalnej postaci likopenu do postaci lepiej przyswajalnej. • W organizmie człowieka likopen ulega magazynowaniu w wątrobie, gromadzi się w płucach, gruczole krokowym, ścianie jelita grubego oraz w skórze. Stężenie likopenu we krwi jest wyższe niż stężenie innych karotenoidów. • Regularne spożywanie owoców i warzyw zalecane jest jako element prawidłowej zdrowej diety. Badania epidemiologiczne dowodzą , że wielkość spożycia bogato likopenowych warzyw i owoców jest odwrotnie proporcjonalna do zapadalności na niektóre rodzaje nowotworów oraz na choroby serca. • Sześcioletnie badania, którymi objętych zostało 48000 mężczyzn, pracowników opieki zdrowotnej, przeprowadzone w Akademii Medycznej na Harvardzie dowiodły, że osoby spożywające przetwory pomidorowe częściej niż 2 razy na tydzień są o 34% mniej narażone na rozwój raka gruczołu krokowego. • Wyniki badania przeprowadzonego na Uniwersytecie Północnej Karoliny, w którym autorzy porównywali 1379 pacjentów ze Stanów Zjednoczonych i z Europy z zawałem serca z taką samą liczbą osób zdrowych dowiodły, że ryzyko zachorowania u osób z wysokim poziomem likopenu jest o około połowę mniejsze niż w przeciętnej populacji.

No i to byłby koniec ale chciałem jeszcze dodać mały szczegół, ponieważ wiele osób na forum jest uprzedzona do koncentratu pomidorowego a ja uwazam iz jest to najbardziej skoncentrowane i najlepiej przysfajalne zrodlo likopenu. Powinnismy spozywac go jak najwiecej (pod warunkiem ze jest "wolny" od benzosensanu sodu i innych scierw!), do makaronow, ryzu, kaszy, salatek, ryb(mmmm sledzie w pomidorach albo ryba po grecku). Jest to najtansze zrodlo likopenu dla porownania wklejam to:
1 kapsułka zawiera 240 mg wyciągu z pomidora tj. 12 mg likopenu
Likopen; 30 kaps.-53,00zł tyle kosztuje srednio likopen jako suplement dla porownania koncentrat pomidorowy - 100g-42mg likopenu
a kosztuje srednio 1,5zl za sloiczek . chyba nie trzeba obliczac, ponadto zawiera potęzna dawke potasu koncentrat pomidorowy (1000 mg/100 g),

Moc zalet dla zdrowia i urody
Dziś pomidory pod względem wartości odżywczej nie mają sobie równego warzywa. Dostarczają najwięcej ze wszystkich produktów czerwonego barwnika – likopenu chroniącego nas przed nowotworami i zawałem. Zawarty w nich beta-karoten jest w organizmie przekształcany w witaminę A, która utrzymuje nasze oczy w dobrej kondycji i zdrowiu oraz przedłuża młodość. Dwa średniej wielkości pomidory pokrywają ok. 35 proc. dziennego zapotrzebowania na witaminę A, zaś szklanka soku pomidorowego – 25 proc. Najlepiej jadać sałatkę z pomidorów skropioną odrobiną oleju lub oliwy, wtedy beta-karoten jest łatwiej przyswajany przez organizm.
Z kolei 2 duże pomidory zaspokajają dzienne zapotrzebowanie na witaminę C, która obok beta-karotenu i witaminy E (także można ją znaleźć w pomidorach) należy do przeciwutleniaczy chroniących nas przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Pomidory mają sporo witaminy K pełniącej w organizmie funkcję przeciwkrwotoczną, a także witaminy P i z grupy B. Witamina C ułatwia przyswajanie żelaza z produktów spożywczych, a witamina P – przyswajanie witaminy C.
Pomidory zawierają też kwas foliowy niezbędny dla rozwijającego się płodu (chroni przed wadami cewy nerwowej), dlatego przyszłe mamy nie powinny sobie żałować tych pysznych warzyw.
Zaledwie 2 pomidory pokrywają jedną czwartą dziennego zapotrzebowania na potas, który w szybkim tempie tracimy w sytuacjach stresowych albo pijąc kawę za kawą. Są źródłem wapnia, magnezu, żelaza, fosforu, miedzi, cynku oraz błonnika. Niewiele w nich białka, węglowodanów oraz tłuszczów, za to 93 proc. wody, dlatego są wyjątkowo niskokaloryczne (100 g pomidorów dostarcza 15 kcal). Mogą je więc jeść do woli osoby, które dbają o linię.
Trzeba wiedzieć, że zawarte w pomidorach kwasy organiczne pobudzają wydzielanie soków trawiennych, regulując przemianę materii i poprawiając apetyt.
W pomidorach są też szczawiany, dlatego osoby z kamicą szczawianową i zapaleniem stawów powinny je jeść z umiarem. Warzywa te czasem mogą wywołać alergię, o czym powinni pamiętać uczuleniowcy.
W zielonych pomidorach znajduje się niewielka ilość solaniny. Jest jej jednak tak mało, iż nie ma ona niekorzystnego wpływu na organizm, pod warunkiem że jada się ich niewiele.
Pomidory mamy przez cały rok, ale w sezonie ich smak i wartość odżywcza są niezrównane. Dojrzewające na krzaku, w słońcu mają więcej witaminy C, beta-karotenu niż te, które zostały zerwane zielone. Również te ze starannie przycinanych krzaków zawierają więcej witaminy C.
Na surowo i w przetworach
Najzdrowsze są pomidory surowe. Im dłużej poddaje się je działaniu wysokiej temperatury, tym mniej w nich witaminy C. Dobrym sposobem utrwalania pomidorów jest mrożenie – zachowują wartość odżywczą świeżych. Pod warunkiem jednak, że zamraża się je w całości i nie rozmraża przed gotowaniem czy duszeniem. Ale likopen jest zdecydowanie lepiej przyswajany z koncentratów, sosów, przecierów. Dlatego ich też nie powinno zabraknąć w naszym jadłospisie.
Różnokształtne i różnokolorowe dają niezliczone możliwości kulinarne. Na przetwory najlepiej wybierać odmiany mięsiste, ponieważ zawierają dużo suchej masy (składników, które zostają po odparowaniu wody). Ale większość pomidorów znakomicie smakuje na surowo i nadaje się na wyśmienite przetwory.
Przecier – pomidory uduszone do miękkości we własnym soku, a następnie przetarte przez sito. Doskonały na zupę i do sosów zamiast świeżych pomidorów.
Koncentrat – zagęszczony przecier pomidorowy. Robi się go z pomidorów o dużej zawartości cukrów i pektyn, które nadają przetworom odpowiednią konsystencję. W sprzedaży są m.in. koncentraty 20-, 30-, 40-procentowe. Dodaje się do nich przyprawy i sól. Zastępują w potrawach pomidory, można je też stosować jako przyprawę.
Keczup – jest zrobiony z przecieru pomidorowego z dodatkiem przypraw. Może być łagodny lub pikantny. Pierwotnie nazwa nie miała nic wspólnego z pomidorami. W języku malajskim oznacza sos rybny. Anglicy nazywali tak przyprawy: grzybową, orzechową i pomidorową.
Kiszone – najlepsze są owoce małe, zielone lub ledwo zaróżowione jednakowej wielkości. Do różowych można nic nie dodawać, kiszonkę z zielonych doprawia się ząbkami czosnku, liśćmi chrzanu, bazylii lub wiśni. Układa się je w słojach jak ogórki, jednak proces kiszenia trwa znacznie dłużej. Są dobrym składnikiem sałatek i surówek.
Marynowane – zielone, czerwone lub żółte nieduże pomidory w zalewie octowej z przyprawami: czosnkiem, cebulą, zielem angielskim, liściem laurowym. Dobrze smakują w sałatkach, duszonych potrawach warzywnych.
Pelati – małe, podłużne lub okrągłe pomidory bez skórki zalane przecierem pomidorowym, a następnie pasteryzowane w słoikach lub puszkach. Nadają się do sosów, np. bolognese, oraz zastępują w potrawach świeże pomidory.
Apertyzowane – czerwone zblanszowane pomidory szczelnie ułożone w puszkach lub słoikach, bez zalewy, z solą, gotowane w hermetycznych naczyniach. Dobre są na zupę, sos, a także do sałatki.
Suszone – najlepsze są pomidory suszone na słońcu – dojrzałe mięsiste pomidory kroi się na pół, soli i układa na drucianych rusztach. Popularne są we Włoszech, Grecji, kuchni tureckiej, izraelskiej. Dodaje się je do potraw jak suszoną włoszczyznę. Przed użyciem trzeba je zalać wrzątkiem lub gorącą oliwą i moczyć godzinę (można w winie lub chłodnej wodzie z octem winnym). Doprawiając potrawę, należy pamiętać, że były solone. W Polsce można je kupić w delikatesach, łatwo dostępne są natomiast pomidory suszone w oliwie (w słoikach lub na wagę).
Wyjątkowym specjałem są suszone pomidory konserwowane w oliwie z ziołami i czosnkiem. Lekko osączone dobrze smakują ze świeżym chlebem. Można je podać na przystawkę lub w sałatce.

Sok pomidorowy 9.3mg/100g
Ketchup 17mg/100g
Sos do spaghetti 16.0mg/100g
Koncentrat pomidorowy 29.3mg/100g
Surowy pomidor 3.0mg/100g



Ja robię pyszny i zdrowy sos z koncentratu:

65% Kremowego jogurtu naturalnego, 35% koncentratu, do tego ząbek czosnku, chilli, oregano. Przyprawy wedle gustu. Można dodać curry, harissę, bazylię. Zmiksować całość dokładnie lub wymieszać. Smaczne i zdrowe.

[koffin]

Jakiej firmy najlepszy? Z dużych koncernów czy z mniejszych bo prawdopodobnie w szklarni mniej mniej traktowane są opryskami te pomidory a na słońcu niby że lepsze ale więcej przyjmują oprysków?

[EAnna]

[koffin]

Rozumiem a koncentrat pomidorowy?

[EAnna]

[koffin]